English
17/06/2021
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân vào công tác giáo dục quốc phòng tại nhà trường
VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ QUỐC PHÒNG TOÀN DÂN VÀO CÔNG TÁC GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG THÁI NGUYÊN
ThS. Nguyễn Đăng Thành
Giảng viên Khoa GDTC & QP
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc xây dựng nền quốc phòng toàn dân là yêu cầu khách quan của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc. Bởi khi xây dựng được nền quốc phòng toàn dân sẽ tăng cường tiềm lực và sức mạnh quốc phòng để bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng. Đây là những tư tưởng có ý nghĩa lịch sử, giá trị to lớn cho cách mạng Việt Nam hôm qua, hôm nay và mai sau. Vận dụng hệ tư tưởng ấy vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là yêu cầu khách quan và cấp bách đối với Đảng, nhà nước, các cơ quan, đoàn thể, các tổ chức chính trị, xã hội.
1. Đặt vấn đề
Chủ tịch Hồ Chí Minh – anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, chiến sĩ lỗi lạc của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Cả cuộc đời mình, Người đã dâng hiến trọn vẹn tuổi xuân cho cách mạng và sự trường tồn của dân tộc. Người không chỉ là lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam mà còn là một nhà quân sự thiên tài. Nhờ những tư tưởng và tài thao lược quân sự của Người, con thuyền cách mạng Việt Nam đã luôn có kim chỉ nam cho mọi hành động của quân và dân trong những năm tháng kháng chiến và kiến quốc. Tư chất thiên tài quân sự của chủ tịch Hồ Chí Minh được hình thành và phát triển trong suốt quá trình hoạt động cách mạng phong phú, trên cơ sở tiếp thu truyền thống quân sự đặc sắc của dân tộc và tinh hoa quân sự thế giới. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quân sự, quốc phòng mà cốt lõi là vấn đề xây dựng nền quốc phòng toàn dân có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, là tài sản vô giá của Đảng, nhân dân và dân tộc ta. Trước yêu cầu cao của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn “biên giới mềm” ngày càng được quan tâm, mở rộng thì việc quán triệt, vận dụng sáng tạo tư tưởng quốc phòng toàn dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh càng được quan tâm hơn bao giờ hết.
Xuất phát từ ý nghĩa lớn lao đó, tác giả lựa chọn nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, quá trình vận dụng tư tưởng đó vào công tác giáo dục quốc phòng cho học sinh, sinh viên trường Cao đẳng Thái Nguyên.
2. Nội dung
2.1. Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, quốc phòng là phòng vệ Tổ quốc, là công việc giữ nước của quốc gia. Tư tưởng Hồ Chí Minh về nền quốc phòng toàn dân được xây dựng trên cơ sở vận dụng sáng tạo luận điểm cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, tư tưởng vũ trang toàn dân của chủ nghĩa Mác - Lênin; đồng thời Người đã kế thừa, phát triển truyền thống, kinh nghiệm trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc, tiếp thu chọn lọc tinh hoa văn hóa giữ nước của nhân loại vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, xây dựng nên tư tưởng nền quốc phòng toàn dân, toàn diện.
Nền quốc phòng toàn dân là nền quốc phòng của dân, do dân và vì dân. Người chủ trương động viên, tổ chức hết thảy mọi lực lượng, mọi tầng lớp nhân dân, cả kiều bào ta ở nước ngoài,… hình thành lực lượng chính trị rộng khắp, “trăm họ đều là binh”, “cả nước một lòng, toàn dân đánh giặc”, “cử quốc nghênh địch”.... Bởi theo Người, tham gia kháng chiến bảo vệ Tổ quốc là trách nhiệm của mọi người dân, mọi địa phương, mọi ngành, mọi cấp, tất cả các thành phần, lực lượng xã hội, bất cứ ai là công dân Việt Nam yêu nước đều phải tham gia. Theo Người: Nước ta mới giành lại quyền độc lập tự do, nhưng còn phải trải qua nhiều bước khó khăn, để củng cố quyền tự do, độc lập đó. Vậy nên quốc dân ta, bất kỳ già trẻ, đều phải ra sức gánh vác một vai. Đồng thời Người nhấn mạnh: Các em lớn chưa hẳn đến tuổi phải gánh công việc nặng nhọc ấy, nhưng các em cũng nên, ngoài giờ học ở trường, tham gia vào các Hội cứu quốc để tập luyện thêm cho quen với đời sống chiến sĩ và để giúp đỡ một vài việc nhẹ nhàng trong cuộc phòng thủ đất nước. Trong đó, dân quân tự vệ và du kích,… là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc.
Nền quốc phòng toàn dân phải mang tính toàn diện tức phải được xây dựng về tinh thần, vật chất một cách vững mạnh và được thực hiện trên tất cả các lĩnh vực (chính trị, kinh tế, quân sự, văn hóa, xã hội, ngoại giao...) trong đó tiềm lực kinh tế là nhân tố quyết định sức mạnh quốc phòng của đất nước. Theo Người, đây là bài học quý, có tính quy luật “dựng nước đi đôi với giữ nước” của dân tộc ta. Người xuyên nhắc nhở: Chúng ta phải ra sức bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ hòa bình, cho nên chúng ta phải củng cố quốc phòng.
Nội dung tư tưởng quốc phòng toàn dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được kiểm nghiệm tính đúng đắn trong lịch sử hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, sức mạnh của nền quốc phòng toàn dân ngày càng được khẳng định tính đúng đắn trong sự nghiệp bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc, tự do của nhân dân và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Trong bối cảnh hiện nay, các thế lực thù địch luôn tìm cách chống phá cách mạng bằng những thủ đoạn “diễn biến hòa bình” trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt trong lĩnh vực tư tưởng, văn hóa hòng làm tan rã niềm tin, gây hỗn loạn về lý luận, tư tưởng, tạo ra “những khoảng trống” với mục đích sâu xa nhất là xóa sổ chủ nghĩa xã hội. Trong bối cảnh này, việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về quân sự, quốc phòng có một giá trị to lớn, sâu sắc. Xuất phát từ thực tiễn khách quan đòi hỏi chúng ta ta phải luôn luôn quán triệt, tích cực, chủ động và sáng tạo để nhận thức sâu sắc hơn những giá trị mang tính dẫn đường bền vững của tư tưởng Hồ Chí Minh về quân sự, quốc phòng, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.
2.2. Thực hiện nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân trong công tác giáo dục quốc phòng tại trường Cao đẳng Thái Nguyên.
Tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh nói chung và tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân là kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng, nhà nước và các tổ chức trong công tác bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước.
Thực hiện chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trường Cao đẳng Thái Nguyên đã không ngừng triển khai, vận động và phát động các phong trào học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh tới toàn thể cán bộ, giảng viên, công nhân viên và tất cả học sinh, sinh viên. Cuộc phát động đã tạo ra những phong trào thi đua sôi nổi trong toàn trường. Tư tưởng và tấm gương Hồ Chí Minh ngày càng được lan rộng, chuyển hóa thành hành động cụ thể của tập thể cán bộ công nhân viên và học sinh, sinh viên nhà trường.
Trong công tác giáo dục quốc phòng, Ban giám hiệu cùng đội ngũ cán bộ giảng viên quốc phòng cũng đã tích cực vận dụng tư tưởng của Người vào quá trình giáo dục và rèn luyện học sinh, sinh viên và lực lượng dân quân tự vệ nhà trường.
Trước hết Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường rất chú trọng công tác giáo dục, giác ngộ cho học sinh, sinh viên về kiến thức quốc phòng, an ninh giúp các em nhận thức được giá trị của nền độc lập, tự do, sự hy sinh lớn lao của các thế hệ ông cha để bảo vệ đất nước, qua đó giúp cho các em nhận thức sâu sắc hơn về trách nhiệm cá nhân với vận mệnh dân tộc, đất nước.
Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường đã thường xuyên có các kế hoạch cho học sinh, sinh viên được tiếp cận với tình hình thế giới, khu vực và trong nước qua các buổi tuyên truyền, những tiết học lịch sử, giáo dục quốc phòng… Nhà trường đã rất chú trọng công tác tuyên truyền, tọa đàm tại các hội nghị nhằm nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm của cán bộ công nhân viên và học sinh, sinh viên nhà trường về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của giáo dục quốc phòng và an ninh. Hàng năm, 100% học sinh, sinh viên nhà trường được tham gia học bộ môn giáo dục quốc phòng, được trang bị những kiến thức cơ bản về quốc phòng, an ninh.
Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường coi trọng việc củng cố, phát huy sức mạnh tổng hợp của các phòng ban, khoa chức năng trong nhà trường trong công tác giáo dục quốc phòng, an ninh. Những khóa học từ k15 trở về trước, học sinh, sinh viên học tập giáo dục quốc phòng và an ninh tại trường. Đội ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng đã tích cực ứng dụng, khai thác khả năng của các phương tiện khoa học – công nghệ vào hoạt động giáo dục quốc phòng, an ninh, đảm bảo trang bị cho học sinh, sinh viên những tri thức đầy đủ và hoàn thiện về quốc phòng và an ninh để các em sẵn sàng trở thành những “chiến sĩ” khi Tổ quốc gọi tên. Nhưng do đặc thù về cơ sở vật chất, do yêu cầu chỉ đạo của cấp trên nên từ năm học 2020 – 2021, các sinh viên hệ Cao đẳng nhà trường học tập quốc phòng, an ninh tại Trung tâm giáo dục quốc phòng - Đại học Thái Nguyên để đảm bảo các em được rèn luyện trong môi trường kỷ luật quân đội tốt hơn, chuyên nghiệp hơn. Nhà trường luôn phối kết hợp với Trung tâm để các khóa huấn luyện của sinh viên được đảm bảo điều kiện tốt nhất.
Việc giáo dục quốc phòng, an ninh là nội dung giáo dục của nền giáo dục quốc gia, có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược đào tạo con người mới xã hội chủ nghĩa. Xác định được nhiệm vụ trọng tâm đó, nhà trường luôn kết hợp giáo dục thường xuyên với giáo dục tập trung có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng giáo dục lòng yêu nước, yêu chế độ xã hội chủ nghĩa, yêu trường, mến bạn, giáo dục lịch sử truyền thống của Đảng và dân tộc, ý thức sống và làm việc theo pháp luật…Với ý nghĩa đó, Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường đã xác định, giáo dục quốc phòng và an ninh trong giai đoạn hiện nay không chỉ đơn thuần là môn học về kỹ thuật quân sự mà là một hệ thống kiến thức tổng hợp về quốc phòng, an ninh, trang bị cho người học những kiến thức, kỹ năng cơ bản nhất phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc nói chung và góp phần giáo dục về ý thức, trách nhiệm cho học sinh, sinh viên. Qua đó hình thành phẩm chất, đạo đức người lao động, người chiến sĩ trong tương lai của thế hệ trẻ đang học tập trong nhà trường. Xuất phát từ ý nghĩa đó, Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, tạo mọi điều kiện về vật chất và tinh thần cho hoạt động giáo dục quốc phòng và an ninh.
3. Kết luận
Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác quốc phòng toàn dân là di sản quý báu mà Người để lại cho thế hệ hôm nay và mai sau. Đây là nền tảng để hoạch định chiến lược quốc phòng, chiến lược quân sự Việt Nam thời kỳ đổi mới một cách khoa học, cách mạng nhất. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân là yêu cầu tất yếu trong mỗi giai đoạn lịch sử dân tộc.
Là môi trường giáo dục, rèn luyện cho học sinh, sinh viên, trường Cao đẳng Thái Nguyên nói riêng và khối ngành giáo dục nói chung cần chú trọng kết hợp giáo dục thường xuyên với giáo dục tập trung có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng giáo dục lòng yêu nước, yêu chế độ xã hội chủ nghĩa, đào tạo học sinh, sinh viên thành những con người vừa hồng, vừa chuyên, sẵn sàng trở thành những “chiến sĩ” trên tất cả các mặt trận tư tưởng, văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, Hà Nội, tr.23.
2. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, Hà Nội, tr.53
4. Phạm Văn Đồng (1990), Hồ Chí Minh một con người, một dân tộc, một sự nghiệp, Nxb Sự thật, Hà Nội.
APPLYING HO CHI MINH'S THOUGHT OF PEOPLE'S NATIONAL DEFENSE INTO NATIONAL DEFENSE EDUCATION AT THAI NGUYEN COLLEGE
Nguyen Dang Thanh
Faculty of Physical Education and National Defense
Summary
According to President Ho Chi Minh, building a national defense for the entire people is an objective requirement of the working class, the working people and the whole nation. Because when a national defense for the entire people is built, the potential and strength of national defense will be enhanced to firmly protect the revolutionary achievements. These are ideas of historical significance and great value for the Vietnamese revolution not only in the past but also at present and in the future. Applying that ideology to the cause of national construction and defense is an objective and urgent requirement for the Party, State, agencies, mass organizations and political and social organizations.